Dede Ömer Karibi

tarafından
107
Dede Ömer Karibi

 

“Kutub Ömer Efendi” ve “Dede Ömer Karibi” adlarıyla meşhur bir Halveti Uşşâki Şeyhi olan Şeyh Ömer Efendi aslen Saruhan’lı olup Gelibolu’ya sonradan yerleşmiştir. Pir-i tarik Hüsâmeddin Hasan-ı Uşşâki’nin (ö.1001/1593) halifelerinden Muhammed Memi-Can Efendinin (ö.1008/1599) halifelerindendir. Şeyhi Memi Can Efendinin de aslen Saruhan’lı olması şeyhi ile memleketinde tanışmış olma ihtimalini kuvvetlendirmektedir.

Uşşâki silsilesi Memi-Can’dan sonra Ömer Efendiden yürümüştür. Hüseyin Vassaf Efendi Sefine-i Evliya isimli eserinde onun ancak dört halifesinin ismini verebilirken bir dönem Meclis-i Meşâyıh Reisliği yapan Ahmed Muhyiddin Efendi (ö.1909) Osmanlı Tasavvuf yolllarının silsileleri üzerine önemli bir çalışması olan Tomâr-ı Kebir’inde Osman Geliboluvi, Mehmet Geliboluvi, mâruf dede Geliboluvi , Mahmûd Kuşadavi, Hasan Esiri, Süleyman Kastamoni, Gazanfer Mehmed Dede, Müfti Abdullatif Efendi, Cüneyd Mehmet Efendi, Muhyiddin Efendi, Kemaleddin Efendi, Mehmed Nuri Efendi, Aziz Efendi, Ali Efendi, Ömer Efendi, Ömer Efendi, Hamza Efendi, Mustafa Düssûki, Âlim Sinan Efendi, ve Ahmed Cahidi Efendi adlarıyla toplam 20 Halifesini listeler. 1605 tarihinde Gelibolu’da vefat eden Kutub Ömer Dede’nin kabri bugün belli değildir.

İlginizi Çekebilir  Ahmet Keşfi El-Aziz

Ahmed Muhyiddin Efendi eserinin ilgili sayfasının derkenarına “Dedem Karibi” mahlasını almıştır. Divanı vardır. “Canım kurban olsun senin yoluna” ilahisi onundur’ şeklinde bir kayıt düşmüştür.” Ancak şiirleri incelendiğinde onun bu mahlasları birleşik olarak değil “Karibi” ve “Dedem” şekillerinde ayrı ayrı kullandığı görülür. Hakkında çok fazla bilgi bulunmayan bu tekke şairi için kendiside bir uşşâki olan Hüseyin vassaf, ”Bir divançesi elime geçmiş, mutaala etmiş idim, kemal-i arifanesine şahid oldum”, der ve,
“Karibi mazhar-ı irfan olan bir şeyhi alidir
Onun divançesi esrar-ı Kur’an ile mâlidir.” medhiyesini yazar.

Halveti tarikatı büyüklerinden olan Cahidi Ahmed Efendi, doğum yeri olan Edirne’den genç yaşlarda iken Gelibolu’ya gelir ve orada Şeyh Ömer Karibi (Kutup Ömer) Efendi’ye intisap eder. Cahidi Ahmed Efendi’nin intisap etmiş olduğu meşayih silsilesi, Şeyh Ömer Karibi Efendi’den başlar. Cahidi Ahmed Efendi’ye nisbet edilen Cahidiyye Tarikatı da, Ahmediyye şubesinden türeyen Uşşakiyye’nin bir alt kolu olarak Halvetiyye’ye dayanır. Cahidi Ahmed Efendi’nin şeyhleri ve tarikattaki silsilesi şöyledir: Hasan Hüsameddin-i Uşşaki (ö. 1001/1593), Muhammed Memi Can-ı Saruhani (1008/1599), Ömer Karibi Geliboli (Kutub Ömer) (ö. ?).

İlginizi Çekebilir  Emir Ali Baba

Kaynak ; Çanakkale Evliyaları , Abdulhalim Durma