Giresun – Eynesil – Yeşil camii önünde medfun
İhramcızade İsmail Efendi’nin Halifesi
Eynesilli Mustafa Eren Hazretlerinin (k.s.) Silsile-i Şerifi
Eynesilli Mustafa Eren Efendi, 28 Ocak 1926’da, Eynesil’in Ören köyünde , eski adıyla “Yağabil” yeni adıyla “Yakuplu” mahallesinde doğmuştur. Babası, Mollahaliloğullarından Molla Mustafa’dır. Sert mizacı ile tanınan Molla Mustafa, Eynesil’de ticaretle meşgul olmuştur.
Ona ilk eğitimini annesi vermiştir. İlköğrenimini ise Eynesil Merkez ilkokulunda tamamlamıştır. Ağabeyi, Dr. Hakkı Eren, ondan daha ileri sınıflarda olmasına rağmen, onunla sık sık müzakereye girdiği, zihni gücünü ispat ettiği nakledilir.
1944 yılında evlenmiş olan Mustafa Eren Efendi, 1946’da Urfa’da askerlik şartlarında nöbetleri sırasında Kur’an’ı ezberlemiştir. Askerliğinin kalan kısmını Trabzon’da tamamlamıştır. Asıl eğitimini askerlik dönüşünde ikmal etmiştir.
Medreselerin kapatılması, müderrislerin çeşitli suçlar isnat edilerek telef edilmeleri ve dini eğitimin yasaklanması gibi tek parti uygulamalarına rağmen; Eynesil’de mukim, son devrin Osmanlı ulemasından Güdükoğlu Hacı Hasan Efendi ve Emekli müftü Kasberzâde Hacı Ahmet Elendi gibi kimselerden temel İslâmi ilimleri tahsil etmeye muvaffak olmuştur.
Eynesil eski müftüsü merhum Mehmet Emecen’in, onunla ilgili bir hatırasını şöyle naklettiği anlatılır: “Ben günlük derslerimi yapmak için, bütün gün çalışırken, Mustafa Eren dükkânda ticaretle meşgul olurken bir taraftan da küçük kâğıtlara notlar tutar; ertesi günü ben dersimi vermekle zor tanırken O, Hacı Ahmet Hocaya gelecek dersler için sorular sorar ve hocayı müşkül durumda bırakırdı.”
Tahsil ile ticareti bir arada yürüten Mustafa Eren Efendinin, 1950de Trabzon’a bir manifatura dükkânı açtığı, ancak arzuladığı ortamı bulamayarak tekrar Eynesil’e döndüğü, 1955 yılına kadar aynı işi burada devam ettirdikten sonra, bu işi oğullarına bırakarak kendisini tasavvufa ve İslâmi çalışmalara verdiği bilinen bir husustur. Ticaretteki dürüst davranışları ve başarısı, halen onu tanıyanlarca takdir ile anlatılır. Böyle olmasına rağmen onun ticareti bırakmasında, hiç şüphesiz içine girdiği maneviyat ikliminin nimetlerini tatmış olması belirleyici olmalıdır.
Onun tasavvufla tanışması önce kitaplar aracılığı ile olmuş olmalıdır. Zira 1950’lı yıllarda bu anlamda bir arayış içindedir. Nitekim bu arayışın bir sonucu olarak, İhramcızâde Hacı İsmail Hakkı Efendi ile tanışımadan önce Vakfıkebir’de mukim Kadiri şeyhi Hafız Osman Efendi; Görele’de mukim Halveti şeyhi Hacı Mürsel Efendi gibi maneviyat ehli insanlarla görüşmüştür.
Mustafa Eren Hazretleri, İhramcızâde Hacı İsmail Hakkı Toprak Hazretleri ile 1953 yılı mayıs ayında tanışmış ve hayatındaki asıl değişiklik bundan sonra başlamıştır. Bu tanışmayı kimin sağladığını henüz bilemiyoruz, ancak ticaretle meşgul olduğu için mala gittiği İstanbul’da Eyüp Sultan Hazretlerini ziyaret ederek, dua ettiği ve dönüşünde Sivas’a geçtiği, Hacı İsmail Hakkı Efendiye burada intisap ettiği ifade edilmektedir. Bundan önce, herhangi bir yere intisabının olmadığı da bilinen bir husustur. Mustafa Eren Hazretleri’nin bundan sonra manevi hazlar dünyasına ait haller ile zahiri ilimleri gönlünde ve zihninde meze ederek, muhabbet ve rahmani zevk dolu bir hayat yaşadığı bilinmektedir.
Tasavvuf literatüründe geçen manevi hallerin içinde, farklı bir dünya yaşayan ve Allah Teâlâ’ya âşık olmanın verdiği lezzetli iklimde şeyhi İhramcızâde Hazretleri ile dolu dolu tam 16 yıl geçirmiştir. İhramcızâde Hazretlerinin 1969’da Hakk’a yürüyüşü ile de manevi görevine başlamış, kendi irşad halkasını oluşturmuştur.
Mustafa Eren Hazretleri’nin, daha şeyhinin sağlığında ihvan arasında “Hoca Efendi” diye anıldığı, iştirak ettiği sohbetlerde yüksek bir karizma oluşturduğu ve manevi tasarrufunun oldukça taşkın olduğu, o dönemi yaşayan ihvanlar tarafından nakledilmekledir.
Dört defa hacca gitmiş, İmam-ı Azam, Şeyh Şibli, Hasan Basri ve İmam Ali radiyallâhü anhümü, her hac yolculuğunda ziyaret etmeyi ihmal etmemiştir.
Mustafa Eren Hazretleri, 1990 yılında rahatsızlanmıştır. Rahatsızlanmazdan önce, hiç aksatmadan sürdürdüğü “gezerek irşad” faaliyetini durdurmuş ve özel otomobilini de satmıştır. Yakalandığı kanser hastalığı ile ilgili yapılan tedaviler olumlu sonuç vermemiş ve elem verici bir nekahet devrinden sonra, 1991 yılı 22 Temmuz günü Bulancak’ta hastalık döneminde kaldığı bir ihvanının evinde rahmet-i rahmana kavuşmuştur. Vefat ettiği odada, Eynesil ve Örendeki vekalelerde saatlerin 13.55’de durmuş olması da kutsiyetine işarettir.
Manevi özellikleri bakımından çok farklı özelliklere sahip olan Mustafa Efendinin, fiziki bakımdan da diğer insanlardan seçkin olduğu görülür. Uzun boylu, seçkin yapılı ve buğday tenli olduğu bilinmektedir, Etkileyici bakışları, anlaşılır ve kısa konuşma tarzı, güçlü hafızası, derin sezgi gücü ve keskin zekâsı ile hayranlık uyandıran bir yapıya sahiptir.
Eynesilli Mustafa Eren Hazretlerinin (k.s.) Sözleri
” Oğlum mehdiyi ne yapacaksınız, siz kalbinizi temizleyin o gelir sizi bulur.”
“Bu tarikata inanır severseniz burası sizi ölümden çeker.”
“Biz çay içtiğimizi unutamıyoruz”
“Ben ihvanımın Allah ile konuşmasını isterim”
“Allah veli kullarını meccanen affeder,amellerini ihvanlarına pay eder.”
“Şeyh olan müritlerinin ruhlarını toplayıp inceleyecek yastığının altına koyup yatacak. Eğer yapamıyorsa onu teslim almasındansa, vursun öldürsün ondan daha az günah işler.”
“İhvan düzelsin, dünyayı düzeltmek zor değil”
“Kıymetinizi bilin, sahabe kıymetindesiniz.”
“Camilerimizde bir taşı olanı Allah yakmayacak.”
“Bu ihvanın rızıklarını da Allah bize verdi. Oğlum siz derviş olun, Allah gökten yağdırır.”
“Nasıl hal sahibidir ki sigara içerde hali bozulmaz.”
“Dersini çek, kendini bekle ömür biter.”
“İhvanın tespihi ve işi.”
“Biz otuz sene daha yanınızdayız, beş yüz senede tesirimiz olacak.”
“Kimi ihvanımız var parasız kalsa ihvanlık yapamaz. Kimisi de parası olsa ihvanlık yapamaz. Para lazım olduğu kadar lazım.”
“Ruh kemale erdiğinde bütün dünyayı kaplar. Bu beden onun başı olur.”
“Oğlum evde oturup Allah demeyle bu iş olmaz. Çay için sohbete devam edin.”
“Oğlum gidin cennete gidersiniz ama benim işime karışmayın. Ben sizi Allahın elinden kurtaramam.”
“Biz Medine-i Münevvere’nin üç yüz bin kişisini temizledik.”
“Bu yolda bozulmadan gidersek Allah bizden hesap sormayacak.”
“Oğlum küpün dibinden yiyin, üstünden değil.”
“Bundan sonra olacak bütün olaylar İslamiyet’in lehine olacak.” (1980)
“Sana fetva verseler dahi kalbine danış.”
” Selavat getirirdim de derdim ki “Ya Resulallah selavatımı duyuyor musun? “Duyuyorum oğlum duyuyorum” buyururdu.”
“Bu çocuk bu tarikata girsin bütün talükatını kurtarır.”
“Şeytan seni tutar yere çalar ancak öldüğün zaman anlarsın.”
“Allahın ne kulları var. Burayı bir duysalar bizleri böyle fırlatır atarlar.”
“Bu verilenleri yaptılar Allaha ulaştılar, bize verdiler biz yaptık. Bizde size veriyoruz.”
“Doğru olan ve namazını kılanın ekmeği yenilir.”
“Oğlum bin sene yaşasan, vazifeleri bir hakkın yapsan sohbete gelmez isen Allahın huzuruna kupkuru gidersin.”
” Biz İstanbul’u biraz gezdik her şey oluşmuş. İsa gelse de bu iş bitse.”
“Şeytanın ve Yahudi’nin el atmadığı yer kalmadı.”
“Kalbinizi temizlersininiz Allah oraya gelir. Sen Allah ile beraber ahirete gidersin sana kimse soru soramaz. Canım Allaha kim soru sorabilir.”
“Şeytan girer kalbine Allah’ı, Peygamberi, Şeyhini inkar ettirir.”
“Oğlum velilik kolay değil. Bir velinin kanadının altında çay içerek gidiniz.”
“Bin tane çürük elma olmaktansa, bir tane sağlam elma olsun ondan iyidir.”
“İmanın nuru, Kop ile Vağuk dağı arasında kaldı”
“Sibirya da bir olay olur sigorta bizde atar, bu milletin yüküyle yüklenenden sohbet beklenmez.”
“Bunların cehennem ile işi yoktur, bunlar büyük günah işlemezler, küçük günahlarını da Allah affeder.”
“Biz bunları tanımazdık bunlar bizi tanımazdı. Allah bizi ervah-ı ezelde beraber yazmış.”
“Koyunun olmadığı yerde keçiye Abdurrahman Çelebi derler.”
“Allah bunları saçmış insanlarının içerisine biz topluyoruz.”
“Bizim imama ihtiyacımız yoktur, yalnız sigara içmesin.”
“Bu beden çekmez bu yükü. Allah benim yerime birisini koymadan ahiret’e gitmemi istemiyor ama ben Allah ile aramı yapıp gideceğim.”
Giresun/Eynesil ilçesine bildiğimiz üç tane eser bırakmıştır. Bunlardan birisi, Eynesil giriş tarafında bulunan Kubbeli Çeşmedir ve yol tarafında hemen camiînin yanında yer almaktadır, hiçbir mimari proje olmadan yaptırtmıştır. Cennette aynen böyle bir şadırvan gördüğünü belirtmiştir.
Ayrıca Giresun giriş ve çıkışına birer tane büyük camii yaptırtmaya başlamıştır. Bu camiilerde Osmanlı mimarisi kullanılmaktadır ve kesme taşlar ile yapılmaktadır.
Giresun giriş ve çıkışlarına, Osmanlı mimârisi ile kesme taşlar kullanarak iki câmi projesi çizmiştir ve inşâları hâlâ devam etmektedir. Bu camilerin adları Yeşil Câmii ve Sarayburnu Camii`dir. Kabri, Yeşil Camii önünde medfûndur.
Bu iki camii hakkında, Yeşil Camii tamamlandığında Türkiye’nin düzeleceğini, Sarayburnu Camii tamamlandığında Dünyadaki durumların düzeleceğini söylemiştir.