istanbul -eminönü – yeraltı camii
Künyesi Ebu Muhammed’dir. Tebeü’t-tabiindendir. 726’da Kufe’de doğmuştur. Hafızdır ve hadis alimidir. Hafızası son derece kuvvetli ve güvenilir (sika) hadis ravilerindendir. 7000’den fazla hadis rivayet etmiştir. “Hicaz Muhaddisi” diye şöhret bulmakla birlikte Irak bölgesinde rivayet edilen hadisleri de çok iyi bilirdi.
Bazı kaynaklarda tabiin olduğu belirtilmişse de, doğum tarihi h. 107 olan Hz. Süfyan’ın, son sahabinin h. 100 yılında vefat ettiği bilgisinden hareketle, tabiinden olması mümkün değildir. Bu durumda kendisi tebeü’t-tabiin’in önde gelen alimlerindendir.
60 (veya 70) kere hacca gittiği rivayet edilen Hz. Süfyan, dört yaşındayken Kur’an’ı ezberlemiş, sonraki dönemde hadis ilminde İmam Şafıi hazretlerinin de hocası olmuştur. İmam-ı Azam (v. 767) ile görüştüğü, İmam Ahmed b. Hanbel’in (v.855) kendisinden hadis rivayet ettiği kaydedilmiştir.
Miladi 814’te, Mekke’de vefat ettiği bilgisi kesin olduğundan, İstanbul Yeraltı Camii’ndeki kabri makam sayılmalıdır. Kabir yeri, Galata’da, Cenevizlilerden kalma bir mahzendir. Kurşunlu Mahzen diye bilinen bu yer XVIII. asrın ortalarında camiye çevrilmiş ve “Yeraltı Camii” diye meşhur olmuştur.
Kabir, Sultan I. Mahmud döneminde (1730-1754), Şeyh Murad Efendizade (v.1752 ?) tarafından rüya yoluyla keşfedilmiştir. Oğlu Şeyh Mehmed Efendi bunu yetkili makamlara bildirdiğinde, dönemin sadrazamı Köse Mustafa Bahir Paşa (v. 1756 ?) tarafından Karaköy’deki Yeraltı Camii’nde kendisine bir makam ihdas edilmiştir. Akabinde vakfiyesi de düzenlenerek her perşembe zikir yapılıp kendisinin ruhu için dua edilmesini şart koşulmuştur.
Yeraltı Camii’ nin içerisinde XVI. asra ait (Kanuni Sultan Süleyman dönemi) bir kitabe bulunmaktadır ki; bu kitabeden, burasının cami yapılmadan önce erzak ambarı olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Türbenin deniz cihetindeki giriş kapısı üzerinde bulunan kitabede kabrin, Sultan I. Mahmud döneminde (1730-1754) ihya edildiği yazılıdır.
Türbe ziyarete açıktır.
Kaynak ; İstanbul’un Manevi Atlası , Dr. Necdet Yılmaz ( Editör) , Arifan Yayınları , 2011 ,