Malatya – Darende – Osman Hulusi Efendi vakıf binası

İbrahim Taceddin Veli 1252’de Darende’de vefat etmiştir. Kabri, zaviyesine binaen, Osmanlı Devleti zamanında Zaviye Mahallesi adını alan yerdedir. Burası, ahfadından Osman Hulûsi Efendi’nin Zengibar kalesi dibinde bulunan evinin bahçesindedir. Oğlu Şeyh Ali’nin kabri de kendisinin yanında bulunmaktadır. Bu mevki Şeyh Ali’nin Zaviye Mescidi’ne vakfettiği hanelerin yeridir. Burası daha sonra Şeyh hamid-i Veli Tekkesi’nin hizmetine verilmiştir. Zaviye Mescidi İbrahim Taceddin Veli’nin aynı mahalde bulunan zaviyesine ait mescittir. Oğlu Şeyh Ali’nin bu mescide ait vakfiyesi günümüze ulaşmıştır. İbrahim Taceddin Veli Hazretleri’nin 13. yüzyılın ortalarında Diyarbakır Kadılığı’nda bulunduğu ve orada bir cami ile bir kütüphane yaptırmış olduğu nakledilir. Darende’nin Ayvalı köyünün onun soyundan olan Ciğerli oğullarından Seyyid Hasan’ın torunlarına ait olduğu rivayet edilmekte; bu ailenin çok alim yetiştirdiği, cesur ve bahadır oldukları anlatılmaktadır. Bunlardan A’ma Halil Efendi (ö.1883) Sivas Gök Medrese’de kırk sene müderrislik yapmış olup, aynı zamanda şehrin müftülüğünde bulunmuştur. İbrahim Taceddin Veli’nin torunlarından Şeyh Cû adı ile bilinen zat ise 1571’de vefat etmiştir. Darendeli Hanefi Efendi, onun Darende’nin eski adı ile Gökyar Mahallesi diye bilinen semtindeki Abidin Paşa’nın bahçesinde medfun olduğunu nakleder.

Kaynak ; Malatya Evliyaları , Abdülhalim Durma